خانواده درمانی چیست و چرا مفید است؟

دراین زمینه از متخصصین در مشاوره خانواده درمانی در پلتفرم هوشمند هوکات به طریق مشاوره روانشناسی آنلاین از سراسر جهان بهره مند شوید.

نویسنده: نادیا خان

به روز شده در 12 مه 2020

بررسی پزشکی توسط: Chante’ Gamby، LCSW


ایده خانواده درمانی یا سیستم درمانی خانواده محور از دکتر موری بوون در اواخر دهه 1960 سرچشمه گرفت. او معتقد بود که انسان ها به عنوان یک واحد عاطفی عمل می کنند و زمانی که به عنوان بخشی از یک خانواده به جای یک خانواده جدا و منزوی به آنها نگاه کنیم بهتر درک می شوند. علاوه بر این، دکتر بوون معتقد بود که وقتی یک مراجع با چیزی مشکل دارد، خواه یک مسئله شخصی باشد یا مربوط به خانواده، مشارکت خانواده در حل مسئله به طور کلی برای مراجع مفید است و نتیجه مثبت تری را به همراه دارد.

پویایی خانواده در طول زمان تغییر می‌کند. انواع مختلفی از درمان ها را می توان در زیر درخت خانواده درمانی دسته بندی کرد. این یک نوع گفتگو درمانی است، یعنی روان درمانی که به خانواده ها و زوج ها کمک می کند تا مشکلات خود را حل کنند، ارتباطات را بهبود بخشند و تعارضات را حل کنند. از طریق این نوع درمان، بر پیوند و استحکام بین اعضای خانواده تأکید و یک رابطه سالم تشویق می شود زیرا به سلامت روحی و روانی کمک می کند.

در حالی که توافق بر این است که همه خانواده ها در سطح یکسانی از وابستگی متقابل مشترک نیستند، برخی از وابستگی های متقابل همیشه وجود دارد، کوچک یا بزرگ. این به اعضای خانواده کمک می‌کند تا از یکدیگر حمایت، محافظت و محبت کنند، با این حال، در لحظات تنش یا اضطراب این پیوندها می‌تواند متزلزل شود و منجر به مشکلات و نگرانی‌های بزرگ‌تر شده که به احساس انزوا، عصبانیت، غمگینی یا افسردگی یک یا چند نفر از اعضا بیانجامد. خانواده درمانی به پیوند دادن این تفاوت ها کمک می کند و وحدت و انسجام را در گروه باز می گرداند.


آیا مشاوره خانواده می تواند به شما در ایجاد خانواده ای شاد و سالم کمک کند؟ با صحبت کردن با یک متخصص در هوکات قدم بزرگی در سلامت روان خود بردارید.


1. اصول بوئن:

ژنوگرام (نمایش تاریخچه یک خانواده) توسط دکتر بوون برای ارزیابی و درمان مراجعان او استفاده شد. سه نسل از تاریخچه خانوادگی از طریق مصاحبه جمع آوری می‌شود. بر اساس این اطلاعات دکتر بوون به دنبال الگوهای رفتاری و سابقه مشکلات عاطفی و روانی بود. هشت اصل به هم پیوسته پایه و اساس نظریه دکتر بوون در مورد سیستم های خانواده را تشکیل می‌دهند، این اصول عبارتند از:

مثلث ها: این کوچکترین سیستم عاطفی است و شامل رابطه ای است که در آن سه نفر (شخص الف، ب و ج) درگیر هستند. در این سیستم تنش به اطراف جا به جا می شود و بر هر سه فرد تأثیر می‌گذارد. به عنوان مثال، شخص A و B خوشحال هستند در حالی که شخص C در کشمکش است. وقتی تنش یا اضطراب در گروه افزایش می‌یابد، شروع به تأثیرگذاری بر مثلث‌های به هم پیوسته می‌کند و به این ترتیب تنش را بین دیگران تعمیم می‌دهد. این تا حدودی یک راه حل موقت است زیرا ثبات را در لحظه فراهم می کند اما علت اصلی مشکل را حل نمی‌کند. مشکلات بالینی می‌تواند از مثلث ها نشات بگیرد زیرا تنش می تواند به عنوان یک عامل تسریع کننده برای افسردگی یا بیماری های جسمی عمل کند.
تمایز خود: به میزانی که یک فرد برای یافتن معنا و تایید در زندگی خود به دیگران وابسته است تمایز خود نامیده می‌شود. برای مثال، افرادی که از خود متمایز نشده اند، صرف نظر از اینکه واقعاً چه احساسی دارند یا به چه چیزی اعتقاد دارند، برای جلب رضایت دیگران تلاش می‌کنند.

سیستم عاطفی خانواده هسته ای: چهار الگوی رابطه، که می تواند باعث ایجاد مشکل در یک واحد خانواده شود. این الگوها عبارتند از:

• مشکلات در ازدواج.

• مشکلات با همسر.

• رفتار عاطفی سرد.

• اختلال در کودک یا کودکان.

فرآیند فرافکنی خانواده: این اصل به اینکه چگونه والدین مشکلات عاطفی، اضطراب و نگرانی هایی که در مورد فرزندان خود دارند، را به آنها انتقال می دهند می‌پردازد؛ و اینکه چگونه این به نوبه خود بر رشد عاطفی و جسمی کودکان تأثیر می گذارد. به عنوان مثال بسیاری از کودکان آنها استرس و اضطراب زیادی را تجربه می‌کنند و دچار مسائل عاطفی می‌شوند.

فرآیند انتقال چند نسلی: این اصل به چگونگی تکرار تفاوت ها و الگوهای موجود در خانواده ها (در والدین و فرزندان آنها) در چندین نسل می پردازد. به عنوان مثال، مشکلات سلامت روان، اعتیاد به مواد مخدر یا الکل و غیره.

گسست عاطفی: زمانی که یکی از اعضای خانواده در تلاش برای نادیده گرفتن یا مدیریت یک موضوع، تماس عاطفی خود را با سایر اعضای خانواده “قطع” یا کاهش می دهد. این را می توان از نظر فیزیکی با دوری گزیدن یا از نظر احساسی با امتناع از بحث در مورد موضوع انجام داد.

موقعیت خواهر و برادر: چگونه موقعیت خواهر یا برادر در خانواده یعنی بزرگ‌ترین، میانی یا کوچک‌ترین می‌تواند بر پویایی و رشد خانواده تأثیر بگذارد.

فرآیند عاطفی-اجتماعی: این فرآیند به چگونگی تأثیر احساسات بر رفتار اجتماعی می‌پردازد و به دوره های پیشرفت کننده و پسرفت کننده منجر می شود.

انواع مختلف خانواده درمانی

جلسات خانواده درمانی توسط یک مددکار اجتماعی، یک درمانگر دارای مجوز یا روانشناس برگزار می‌شود و آنها بر اساس نیاز خانواده برنامه درمانی را تنظیم می‌کنند. خانواده درمانی معمولاً یک درمان کوتاه مدت است و شامل کل خانواده یا افرادی می‌شود که می‌خواهند شرکت کنند.


آیا مشاوره خانواده می تواند به شما در ایجاد خانواده ای شاد و سالم کمک کند؟ با صحبت کردن با یک متخصص در هوکات قدم بزرگی در سلامت روان خود بردارید.


انواع و تکنیک های متعددی از سیستم درمانی خانواده برای کمک به افراد و عزیزانشان استفاده می‌شود. برخلاف تصور رایج، درمان به این معنا نیست که ساعت ها روی صندلی بنشینید و با یک درمانگر صحبت کنید. صحبت کردن بخش بزرگی از درمان است، اما اکثر درمانگران به انواع مختلف بازی ها و فعالیت ها تکیه می‌کنند که همگی برای بهبود ارتباطات و افزایش اعتماد بین اعضای خانواده طراحی شده اند. برخی از تکنیک های مورد استفاده در خانواده درمانی عبارتند از:

1. خانواده درمانی ساختاری (SFT) : این نوع درمان به مشکلات و چالش هایی که افراد در هنگام همکاری به عنوان یک واحد خانواده با آن مواجه هستند، می‌پردازد. خانواده، ساختار آن، قوانین، سلسله مراتب و نقش های اعضای خانواده تمرکز اصلی SFT است. با تجزیه این متغیرها، درمانگران در موقعیت بهتری برای رمزگشایی علت اختلال عملکرد و ارائه ابزارها و روش های مقابله ای لازم برای ایجاد یک رابطه سالم، پایدار و حل تعارض در اختیار افراد قرار می‌گیرند.

2. خانواده درمانی استراتژیک: کلمه استراتژیک در این تکنیک نقش اساسی دارد و یکی از پرکاربردترین روش های درمانی است. بر خلاف بسیاری از تکنیک‌های دیگر، این درمان نیاز به درگیری بیشتر درمانگر دارد و مجموعه‌ای از فرآیندها را دنبال می‌کند که از موارد زیر شروع می‌شود:

• مشاهده: درمانگر، خانواده و تعامل آنها را با یکدیگر مشاهده می‌کند.

• مشکل: درمانگر متوجه می‌شود که تعارض چیست.

• تعامل: خانواده تشویق می‌شوند تا در مورد مشکل بحث کنند، درمانگر مرزهای خانواده، ساختار آن و غیره را تجزیه و تحلیل می‌کند.

• تعیین هدف: درمانگر و خانواده با هم کار می‌کنند تا آنچه را که امیدوارند به آن دست یابند و اهدافی را برای خود تعیین کنند، مشخص کنند.

• تنظیم کار: به هر عضو یک وظیفه یا تکلیف داده می‌شود تا مشکل را حل کند.

3. خانواده درمانی عملکردی  :(FFT) این روش اغلب برای کمک به جوانان و نوجوانانی که با مشکلاتی مانند سوء مصرف مواد یا خشونت روبرو هستند، استفاده می شود. این یک درمان کوتاه مدت برای این جوانان و خانواده های آنها است و موفقیت بر پایه ایجاد احترام و اعتماد برای همه افراد مرتبط است. علاوه بر این FFT به ایجاد انگیزه در افراد و یافتن نکات مثبت در زندگی آنها کمک می کند.


4. خانواده درمانی سیستمی: در این روش به مشکلات به صورت سیستمی و نه تحلیلی پرداخته می‌شود، بنابراین علت، علائم و مسائل مسائل گذشته کنار گذاشته می‌شود. این درمان الگوهای رفتاری افراد و خانواده‌هایشان را شناسایی می‌کند و به آن‌ها کمک می‌کند تا الگوهای مثبت و جدید ایجاد کنند. این رویکردی است که به سرعت در زمینه های دیگر مانند آموزش، مددکاری اجتماعی و حتی سیاست در حال جلب توجه است.


آیا مشاوره خانواده می تواند به شما در ایجاد خانواده ای شاد و سالم کمک کند؟ با صحبت کردن با یک متخصص در هوکات قدم بزرگی در سلامت روان خود بردارید.


5. خانواده درمانی روایی: این روش فرد را تشویق می‌کند تا خود را از مشکلی که با آن روبه رو است متمایز کند و با استفاده از مهارت هایی که دارد، آنها را تشویق می‌کند تا مشکلات خود را کاهش دهند. روایت درمانی بر مهارت ها و شایستگی هایی متمرکز است که افراد به طور طبیعی دارند و استفاده از آنها را برای ایجاد تغییرات مثبت در زندگی فرد تشویق می‌کند. به جای تغییر شخص، هدف تغییر نحوه تأثیر یک مشکل بر آن شخص است.

آیا خانواده درمانی مفید است؟

خانواده درمانی یک درمان بسیار سودمند و در حل مشکلات یا کمک به افراد (در درون خانواده) برای درک بهتر یکدیگر است. در بسیاری از موارد، خانواده درمانی به عنوان یک گام پیشگیرانه برای رسیدگی و حل تعارض قبل از وقوع انجام می شود. هنگامی که ایده خانواده درمانی برای اولین بار مطرح شد، “خانواده” به شیوه ای سنتی با کودکان و والدین آنها تعریف شد. در طول سال‌ها، این تعریف به گونه‌ای تکامل یافته که شامل افرادی می‌شود که در روابط محبت‌آمیز و حامی هستند، صرف نظر از اینکه با هم یک خانواده هستند یا ازدواج کرده اند. اساساً، این بدان معنی است که هر کسی در یک واحد “خانواده” می‌تواند کمک بگیرد.

شما مجبور نیستید به تنهایی با مشکلات خانوادگی خود روبرو شوید.

مشاوران مجرب ما در هوکات می توانند به شما کمک کنند.

به بالای صفحه بردن