علائم و نشانه های افسردگی چیست؟

دراین زمینه از متخصصین روانشناس و روانپزشک در پلتفرم هوشمند هوکات به طریق مشاوره روانشناسی آنلاین از سراسر جهان بهره مند شوید.

علائم و نشانه های افسردگی چیست؟علائم و نشانه های افسردگی چیست؟

از کجا بفهمیم افسرده شده ایم؟

علائم افسردگی به عنوان زنگ‌خطری برای ما هستند تا یادآور شوند که ما یا اطرافیانمان به کمک نیاز داریم. این بیماری خاموش توانایی تبدیل زندگی عالی به زندگی جهنمی را دارد، و در این راه سن و جنسیت نمی‌شناسد. در این راستا، دکتر مروارید آل‌یاسین روانشناس و مشاور خانواده تعدادی از مهم‌ترین علائم بیماری افسردگی را برای شما بازگو کرده‌اند، تا شما بهتر بتوانید رفتار خود و اطرافیانتان را بر این اساس مشاهده و تحلیل کنید. نکته بسیار مهمی که باید به یاد داشته باشید این است که درمان افسردگی یک فرآیند کاملا تخصصی و شخصی است. به همین دلیل در صورتی که علائم ذکر شده در این مقاله را در خود یا شخص دیگری مشاهده کردید، به سرعت با یکی از متخصصین ما تماس بگیرید تا آنالیز‌های دقیق‌تر و جزیی‌تر بر روی فرد انجام شده و درصورت نیاز فرآیند درمان افسردگی آغاز شود. 

افسردگی چیست؟

افسردگی به حالت خُلقی گفته می‌شود که در آن شخص احساس ناراحتی و بی‌علاقه‌گی ممتد و همیشگی داشته باشد. البته ناراحتی و بی‌علاقه‌گی به صورت کلی یکی از احساسات عادی و طبیعی در همه ما آدم ها است. این احساسات می‌تواند به دلایل مختلفی برانگیخته شود. اما اگر این برانگیختگی تبدیل به عادت همیشگی و حس غالب در شخص شود، به آن افسردگی گفته می‌شود. به گفته وبسایت آمریکایی وب‌ام‌دی، از هر ۳ نفر در جهان ۱ نفر به نوعی از افسردگی مبتلا است. اما مساله‌ی مهم این است که تمامی این افراد می‌توانند با رسیدگی به این بیماری و قرار گرفتن تحت نظر متخصص این بیماری را به صورت ریشه‌ای درمان کنند، یا شیوه مدیریت آن را یاد بگیرند.

علائم و نشانه های افسردگی چیست؟

مانند هر بیماری دیگری علایم افسردگی ممکن است در هر شخص با شخص دیگری متفاوت باشد. دکتر مروارید آل یاسین در اینجا تعدادی از شایع ترین نشانه‌های نشانه‌ های افسردگی را برای شما ذکر کرده‌اند. همانطور که بالاترهم گفتیم، داشتن این نشانه‌ها به صورت مقطعی اتفاقی کاملا عادی است. اما ادامه‌دار بودن این علایم نشانه خطر است.

دکتر آل‌یاسین در ادامه یادآور می‌شوند که هرکدام از این نشانه‌ها ممکن است به صورت تکی یا همراه با بقیه نشانه‌ها در بیمار افسرده ظاهر شود. یا ممکن است قوت و میزان تاثیر آن‌ها با یکدیگر متفاوت باشد. و این مساله به دلیل تفاوت شدت بیماری و ریشه‌های بیماری در افراد مختلف است.

احساس غم و پوچی

داشتن احساس غم و پوچی چیز عجیبی نیست. دیدن یک فیلم درام،‌ گوش دادن به آهنگ غمگین یا حتی شنیدن خبری ناراحت کننده‌ در مورد شخصی که برای ما مهم است می‌تواند باعث برانگیخته‌گی این احساس در ما شود. اما معمولا این احساس به اندازه‌ی همان‌آهنگ یا مدتی بعد از شنیدن خبر در ما باقی می‌ماند و پس از آن با حس دیگری جایگزین می‌شود. ولی برای اشخاصی که از بیماری افسردگی رنج می‌برند، داشتن این احساس جزوی از عادات روزمره آن‌هاست و برای برانگیخته شدن آن به هیچ دلیل و یا اتفاق آغازکننده‌ای نیاز ندارند. افراد افسرده به دلیل نداشتن امید به آینده، سرنوشت خود را بسیار تیره و تار می‌بینند که این مساله باعث بیشترشدن حس یأس و پوچی در ایشان می‌شود. این حالت معمولا به خاطر تعمیم دادن بیش‌ از حد حقایق زندگی اتفاق می‌افتد و ممکن است بعد از مدتی تبدیل به عادت روزمره بیمار افسرده شود. 

تغییر در میزان خواب

کم‌خوابی یا پرخوابی در طول هفته اتفاق طبیعی است. این کاملا عادی است که در طول یک هفته‌پر کار خواب کمتری داشته باشید و یا در آخر هفته‌ها پرخوابی کنید. اما به گفته دکتر آل‌یاسین، یکی از شایع‌ترین مشکلاتی که افراد افسرده از آن رنج می‌برند، اختلال در میزان خواب است. عدم توانایی در داشتن خواب شبانه مناسب، یا پرخوابی بیش از حد، نشان از نداشتن آرامش فکری در شخص است. این حالت می‌تواند باعث کاهش انرژی فرد در طول روز شود و روی بازدهی شخص تاثیر منفی بگذارد. که این مساله نیز باعث بدتر شدن اختلال افسردگی در فرد می‌شود.

تغییر در میزان تغذیه

درست مثل مورد قبلی، هرگونه تغییر منفی در شیوه تغذیه که به صورت طولانی مدت ادامه پیدا کند می‌تواند از نشانه‌های افسردگی باشد. به گفته سازمان سلامت انگلستان، این تغییر در تغذیه اکثرا با کاهش اشتها و کاهش وزن همراه است. البته در برخی موارد نیز ممکن است باعث افزایش آن‌ها شود. اما در هر دو حالت موجب این می‌شود که فرد مبتلا به افسردگی دچار مشکلات فیزیکی شود یا در معرض خطر آن‌ها قرار بگیرد. نتایج منفی حاصل از این نوع تغذیه نیز می‌تواند باعث کمبود مواد مغذی در بدن بشود که مستقیما بر روی خُلقیات فرد بیمار تاثیر می‌گذارد.

بی‌انگیزگی، کاهش علاقه به انجام کار و عدم توانایی در انجام فعالیت‌های مفید

افسردگی بیماری فلج‌کننده‌ای است. افراد مبتلا به این بیماری در طولانی مدت انگیزه‌ خود به انجام فعالیت‌های مفید مانند رسیدگی به خود، معاشرت با دوستان، کار کردن، یادگیری و آمورش، و دیگر فعالیت‌های مفید شخصی را از دست می‌دهند. این مساله باعث طردشدن شخص از جامعه، قطع شدن ارتباطات سازنده و کاهش کیفیت زندگی می‌شود که از اصلی‌ترین تاثیرات جانبی این بیماری است.

افکار خودکشی

در شدیدترین مراحل بیماری، اشخاص افسرده تمام یا اکثر نشانه‌های گفته شده در بالا را خواهند داشت. به همین دلیل کیفیت زندگی ایشان به شدت کاهش پیدا می‌کند. این افراد رابطه خود با دوستان و اطرافیان را از دست می‌دهند و ممکن است دچار مشکلات فیزیکی نیز بشوند. شخص بیمار در هر گوشه و کنار از زندگی خود زشتی و ناراحتی می‌بیند، به همین دلیل عجیب نیست که افکار خودکشی نیز داشته باشد.  

تغییر علائم و نشانه های افسردگی براساس جنسیت و سن افراد

علایم افسردگی مانند هر بیماری دیگری بسته به سن و جنسیت افراد متغیر است. این بیماری در سنین خاصی مانند جوانی، نوجوانی و میان سالی برای انسان خطرناک‌تر از سنین دیگر می‌تواند باشد. براساس گزارش سال ۲۰۱۹ مرکز پیشگیری و کنترل بیماری‌های آمریکا که به بررسی نشانه‌های افسردگی در افراد بالغ پرداخته است، حدود ۴۰٪ مبتلایان به افسردگی را افراد در بازه سنی ۱۸ تا ۲۹ و ۴۵ تا ۶۴ تشکیل می‌دهند. به همین دلیل بسیار مهم است که بدانید هرکدام از علائم افسردگی در کدام جنسیت و رده سنی شایع‌تر است.

علائم افسردگی در نوجوانان

طبق گزارشی که مرکز سلامت آمریکا منتشر کرده، گروه سنی جوانان و نوجوانان بیشترین آسیب‌پذیری را در برابر بیماری افسردگی دارند. نوجوانی دوره‌ای است که افراد به دنبال یافتن هویت واقعی خود هستند. به همین دلیل ممکن است خصوصیات شخصیتی و ارزش‌های ایشان مدام تغییر کند و بعضا در تضاد با هم باشد. همین مساله استیصال و فشار روحی زیادی را به نوجوانان وارد می‌کند. و هرچه این فشار بالاتر باشد باعث می‌شود نسبت به افسردگی آسیب پذیرتر نیز شوند. درنتیجه فشار روحی واردشده بر خود را با رفتار‌هایی همچون: پرخاش، زودرنجی، لجبازی، قلدری، قهر‌کردن مکرر و طولانی


آیا مشاوره با متخصص بالینی می تواند به شما کمک کند؟ با صحبت کردن با یک متخصص در هوکات قدم بزرگی در سلامت روان خود بردارید.


علائم افسردگی در نوجوانان

  • پرخاش
  •  زودرنجی
  •  لجبازی
  •  قلدری
  • قهر‌کردن مکرر و طولانی

و دیگر موارد این‌چنین بروز دهند. این موارد از شایع ترین نشانه افسردگی در نوجوانان است که در صورت تداوم در کنار سایر عواملی که بالاتر ذکر شد گاهی حتی باعث به وجود آمدن افکار خودکشی در فرد نیز می‌شود.

علائم افسردگی در مردان

علائم افسردگی در مردان کمی سخت‌تر از دیگر افراد قابل تشخیص است. آقایان به دلیل هنجارهای موجود در جامعه کمتر به ابراز احساسات خود تمایل دارند. همین مساله باعث می‌شود که در اکثر اوقات احساساتی مانند: درماندگی، غم و اندوه، بی‌انگیزگی، استیصال و… را مخفی کرده و آن‌ را بروز ندهند. در نتیجه تمام آن‌ها را به شکل خشونت یا عصبانیت نمایش دهند که طبق هنجار‌های جامعه از مردان پذیرفته‌تر است. در نتیجه ممکن است تشخیص ریشه عصبانیت در مردان همیشه آسان نباشد و اطرافیان نتوانند همیشه دلیل عصبانیت آقایان را متوجه شوند. برای همین در صورت بروز و تداوم خشونت و عصبانیت در آقایان،‌ باید این مسأله را در نظر داشت که ممکن است ریشه این رفتار در افسردگی ایشان باشد.

آقایان نسبت به خانم ها کمتر احساسات خود را ابراز می‌کنند، به همین دلیل بیشتر در خطر نتایج منفی بیماری افسردگی هستند.

علائم افسردگی در مردان

  • در اکثر اوقات احساساتی مانند: درماندگی، غم و اندوه، بی‌انگیزگی، استیصال و… را مخفی می کنند
  • تمام آن‌ها را به شکل خشونت یا عصبانیت نمایش می دهند که طبق هنجار‌های جامعه از مردان پذیرفته‌تر است

علائم افسردگی در زنان

زنان به دلیل اینکه در بروز احساسات خود توانمندتر هستند راحت‌تر می‌توانند نشانه‌های افسردگی را در خود و دیگران تشخیص دهند. شایع‌ترین علائم افسردگی در زنان شامل موارد زیر است: داشتن افکار منفی، تغییر در نوع تغذیه، تعمیم‌دادن مشکلات به کل زندگی، عدم انجام فعالیت‌های مفید 

علائم افسردگی در زنان

  • داشتن افکار منفی
  •  تغییر در نوع تغذیه
  •  تعمیم‌دادن مشکلات به کل زندگی
  •  عدم انجام فعالیت‌های مفید 

نکته بسیار مهم

نکته بسیار مهم در مورد این علائم این است که در دوره‌ی قاعدگی به دلیل تغییر در فعالیت هورمون‌ها این کاملا طبیعی است برخی از علايم افسردگی در خانم‌ها به وجود بیاید. در طول دوره قاغدگی نباید به احساسات را تعمیم داد و مانع از شدت گرفتن آن‌ها شد.

علائم افسردگی بعد از زایمان

مادربودن و مادری کردن در تمامی جوامع امری مقدس محسوب می‌شود. همین مساله فشار شدیدی را بر روی دوش تازه مادران قرار می‌دهد. این مساله در کنار ترس از صدمه زدن به کودک تازه متولد شده و تغییر شیوه زندگی پس از زایمان و خستگی‌های ناشی از آن کافی‌ است تا قوی‌ترین مادر را به ورطه‌ی افسردگی بکشاند. بر اساس گزارش مرکز پیشگیری و کنترل بیماری‌های آمریکا یکی از هر ۸ مادر در آمریکا دارای نشانه‌های افسردگی بعد از زایمان هستند. بر اساس این گزارش شایع ترین‌ علائم افسردگی بعد از زایمان شامل موارد زیر است:

علائم افسردگی بعد از زایمان

  • گریه کردن بیش از حد معمول
  • احساس خشم
  • دوری از افراد خانواده و عزیزان
  • بی‌احساسی نسبت به نوزاد
  • داشتن احساس آسیب زدن به بچه
  • داشتن احساس شک و گناه درمورد مادر خوبی نبودن

انواع علائم افسردگی خفیف

افسرده‌خویی (افسردگی خفیف، عودکننده)

افسرده‌خویی یا افسردگی عودکننده نوعی از افسردگی است که به صورت طولانی مدت با بیمار همراه است. به گفته دکتر آل‌یاسین دوره‌های افسردگی عادی معمولا از چند روز تا دو هفته طول می‌کشند. اما افسرده‌خویی ممکن است تا دوسال طول بکشد و در تمام این مدت نشانه‌های بیماری افسردگی به صورت متناوب کم و زیاد شود. 

اختلال عاطفی فصلی (SAD)

علائم افسردگی فصلی معمولا به دلیل تغییر فصول و یا تغییر ساعت فصلی در ابتدای بهار یا پاییز ممکن است برای افراد به وجود بیاید. افسردگی فصلی نسبتا خفیف است و در صورتی که فرد مبتلا نشانه‌‌های آن‌را تعمیم ندهد و از راهکار‌های کاهش افسردگی استفاده کند می‌تواند بی‌خطر باشد. 

افسردگی قاعدگی

همانطور که بالاتر هم ذکر شد، افسردگی قاعدگی پدیده‌ای شایع در میان بانوان است که ناشی از تغییر در سطح فعالیت هورمون‌های بدن آن‌ها است. این نوع از افسردگی معمولا نتایج و تاثیرات منفی زیادی بر روی شخص ندارد و می‌توان با انجام فعالیت‌های آرام بخش مانند استراحت، انجام حرکات کششی، هم‌نشینی با نزدیکان و دیگر موارد از تاثیرات منفی آن دوری کرد.


آیا مشاوره با متخصص بالینی می تواند به شما کمک کند؟ با صحبت کردن با یک متخصص در هوکات قدم بزرگی در سلامت روان خود بردارید.


عوامل مخاطره‌آمیزی که شما را در برابر افسردگی آسیب‌پذیرتر می‌کند:

بیماری افسردگی مانند هر بیماری دیگری نیازمند مراقبت و رسیدگی است. افسردگی مانند سرما‌خوردگی می‌تواند خودبه‌خود خوب شود، یا ممکن است تحت تاثیر عوامل تشدید کننده قرار بگیرد و بدتر شود. مسأله‌ی مهم این است که درصورت دیدن نشانه‌های افسردگی در خود بهتر است سریعا به آن رسیدگی کرد تا از تشدید شدن آن جلوگیری شود. این بیماری در صورت تشدید شدن می‌تواند به اختلال اضطراب نیز دامن بزند، و یا حتی آسیب‌های فیزیکی به شما وارد کند. مهم‌ترین عوامل تشدید کننده افسردگی موارد زیر هستند:

 1.افراد مخرب

هم نشینی با افراد مخرب تاثیرات منفی زیادی دارد. یکی از مهم‌ترین این تاثیرات، به‌وجود آمدن احساس پوچی، بی‌انگیزگی، خودتخریبی و جامعه ستیزی است. هر کدام از این موارد خود می‌تواند زمینه ساز بروز بیماری افسردگی شود. به همین دلیل بسیار مهم است که افرادی که در بازه‌های سنی مخاطره آمیز افسردگی قرار دارند، و یا افرادی که در حال بهبودی از این بیماری هستند، در همنشینی با اطرافیان خود تجدید نظر کنند و از افرادی که رفتار‌های مخرب دارند دوری کنند.

 2.انجام کار‌های مفید 

زندگی بدون هدف و فعالیت مفید، زندگی پوچی است. برای جلوگیری از فرورفتن در گرداب پوچی و آینده نامعلوم، همه افراد باید برای زندگی خود هدف گذاری کنند و برای رسیدن به آن هدف فعالیت‌های مفید انجام دهند. به گفته نشریه «ساینس دیلی» در یکی از جدیدترین تحقیقات مشخص شده که حتی اگر افراد جوان در دهه ۲۰ و ۳۰ سالگی خود در شغل‌هایی مشغول باشند که به آن علاقه ندارند و از لحاظ روحی آن‌ها را ارضا نمی‌کند، ریسک ابتلا به افسردگی را در دهه چهارم زندگی آن‌ها به شدن افزایش دهد.

 3.عدم روبه‌رویی با تراما و اتفاقات بد گذشته

اتفاقات بد در زندگی هر شخصی می‌افتد. اما نکته مهم نوع رویارویی هر فرد با آن اتفاق است. درصورتی که این اتفاقات منفی به صورت مناسب برای فرد تحلیل و حل‌وفصل نشود، و یا فرد به خود اجازه بروز غم و ناراحتی ناشی از آن‌ را ندهد، ممکن است زمینه ساز به‌وجود آمدن و یا تشدید بیماری افسردگی در افراد شود. یکی از مهم‌ترین چیز‌هایی که مشاور برای درمان بیمار مبتلا به افسردگی به جستجوی آن می‌پردازد، وجود سابقه اتفاقات بدی است که برای بیمار همچنان حل نشده باقی مانده باشد. 

چه زمانی باید برای درمان افسردگی به متخصص مراجعه کرد؟

همانطور که پیش‌تر هم گفتیم، افسردگی ممکن است بر اساس شرایط محیطی برای هر شخصی به صورت گذرا و مقطعی پیش بیاید. در این شرایط نیازی به نگرانی خاصی نیست و می‌توان با کاهش عوامل مخاطره آمیز و تشدیدکننده افسردگی، در کنار استفاده از راهکار‌های کاهش افسردگی از جمله ورزش کردن، از گزند تاثیرات منفی آن به‌دور ماند. اما در صورتی که این علائم به صورت طولانی مدت در فرد باقی بماند، یا به شکل ممتد و دوره‌ای در ایشان بروز کند، بهتر است برای پیدا کردن ریشه‌ها و درمان آن از یک مشاور افسردگی کمک گرفت تا مانع از شدیدتر شدن آن در فرد شد و از کاهش کیفیت زندگی جلوگیری کرد.

شما مجبور نیستید به تنهایی با مشکلات خود روبرو شوید.

مشاوران مجرب ما در هوکات می توانند به شما کمک کنند.

به بالای صفحه بردن